(Beeld: KRO/NCRV)
Lisa Loeb, die het 22ste seizoen van De Slimste Mens won, heeft zich teruggevochten na een zware depressie en angststoornissen. Volgens haar moeder Yvonne Loeb kon de cabaretière drie jaar geleden ‘ helemaal niets meer’. “Als het haar lukte om haar tanden te poetsen, was het een goede dag.”
Lisa Loeb was bij het begin van haar deelname aan De Slimste Mens niet echt bekend bij het grote publiek. Op sociale media was het oordeel over haar snel geveld. Betweterig en te aanwezig. Maar toen de cabaretier, zangeres en componist na zeven deelnames en vijf dagzeges het klassement fier aanvoerde lag tv-kijkend Nederland al aan haar voeten. En toen moest de finaleweek nog komen…
“Laat die finale maar beginnen, want deze cabaretier wil winnen”, waren de laatste regels van het nummer dat Lisa Loeb speciaal op verzoek van presentator Philip Freriks had geschreven en aan het begin van de finale van De Slimste Mens zong. 40 Minuten later werd Lisa Loeb gekroond tot de slimste van het 22ste seizoen van het razend populaire programma. Ze bleek in de finale slimmer dan Powned-verslaggever Bram Douwes.
Of Lisa nog gehoord heeft dat oud-winnaar Rob Kemps bij het overhandigen van de bokaal zei dat ‘er een leven vóór en ná De slimste mens is’ zal de tijd uitwijzen, maar of Lisa ooi zal terug verlangen naar de tijd voor haar deelname aan De Slimste Mens….
Over dat leven voor De Slimste Mens verhaalde haar moeder, Yvonne, begin dit jaar in Het Parool. “Toen Lisa drie jaar geleden plotseling instortte, was dat enorm schrikken. Ze was bezig met het maken van een voorstelling en er stond een tournee van tachtig optredens gepland met een première in een uitverkochte Kleine Komedie, maar ineens kon ze helemaal niets meer. Als het haar lukte om haar tanden te poetsen, was het een goede dag.”
“Het was heel naar om te zien; je gunt het niemand en zeker je eigen kind niet. Omdat ze veel fysieke klachten had, werd er onder andere aan een burn-out gedacht. Na drie maanden van afspraken met allerlei psychologen en artsen, waaronder een neuroloog en een cardioloog, regelde ik dat ze bij een bevriende psychiater terecht kon.”
Lisa Loeb was toen zij op 11 september 2017 instortte nog de helft van het cabaret duo Matroesjka. Haar leven was tot dat moment op het eerste gezicht een succesverhaal. “Ik stond altijd heel positief in het leven, was een harde werker, ambitieus, goed op school en met Matroesjka waren Janneke (Rinzema, red.) en ik fulltime op tournee in het theater. Ik leerde mijn vriend kennen, met wie ik ook ben getrouwd, onze trouwdag was waanzinnig. Allemaal niet direct dingen die je associeert met iemand met een depressie. Voor de buitenstaander leek mijn leven een succesverhaal, maar ondertussen lukte het mij op sommige dagen nauwelijks om uit mijn bed te komen. Ik kreeg last van allerlei fysieke klachten, van extreme benauwdheid tot een hoge bloeddruk en hevige hoofdpijnen. Ik dacht vaak dat ik een hartaanval kreeg en viel zelfs een paar keer flauw, zomaar. Toch vond ik dat ik mijzelf niet zo moest aanstellen en bleef ik doorgaan met voorstellingen spelen, op mijn tandvlees, vier avonden per week. Want; the show must go on,” vertelde de winnaar van De Slimste Mens twee jaar geleden zelf in de rubriek ‘Op de bank met….’. op psyned.nl.
Paniekaanvallen waren haar niet vreemd vertelde ze ook op de site van psychologen Nederland. Lisa Loeb“ Mijn eerste paniekaanvallen kreeg ik al op haar 21. “Mijn vader was ernstig ziek was geweest en op de intensive care had gelegen. Het kwam gelukkig helemaal goed met hem, maar die periode zorgde bij mij voor een trauma.”
Slimste Mens-winnaar Lisa Loeb vocht zich terug na zware depressie en angststoornis
Ze ging met succes in therapie om van de paniekaanvallen af te komen. Dat ze ook toen al waarschijnlijk last had van depressieve klachten kwam niet aan het licht. Die kwamen pas aan het licht nadat het anderhalve maand voor de geplande première van het programma BRAINWASH, in een al uitverkochte Kleine Komedie, goed fout ging.
Lisa knakte en kon alleen nog maar huilen. De huisarts vertelde haar dat direct moest stoppen met werken. Haar huisarts en later de psycholoog dachten aan een burn-out. Een psychiater verder bleek Lisa een depressie te hebben. “Meteen kreeg ik antidepressiva, in een lichte dosis. Ik had het geluk dat de medicatie meteen aansloeg. De hoofdpijnen verdwenen en de angst en paniekaanvallen werden gelijk minder.”
In therapie leerde ze niet op 120 procent, maar op 90 en leerde ze om te gaan met de druk van het optreden, het freelance bestaan en het beste uit haar zelf te halen zonder te luisteren naar het altijd aanwezige stemmetje in haar hoofd dat slechts zelfkritiek leverde. Nu ze weet dat depressies bij haar leven horen slikt ze antidepressiva. “Ik blijf heel bewust aan mezelf werken, want ik weet dat de depressie onderdeel is van wie ik ben. Het gaat niet zomaar weg, ik moet leren om ermee om te gaan.”
Dat lijkt inmiddels aardig gelukt. Na acht jaren als hét technocabaretduo Matroesjka door het leven te zijn gegaan gingen Lisa Loeb en Janneke Rinzema op vriendschappelijke wijze uit elkaar om ieder voor zich nieuwe avonturen aan te gaan. Loeb alweer meer dan drie jaar gelukkig getrouwd, woont sinds begin dit jaar op een etage in Amsterdam en schreef vorig jaar aan het begin van de pandemie f ze de voorstelling Extase over haar depressie, waarmee ze vanaf 15 september -theater De Omval in Diemen- door het land trekt. “Ik hoop er het taboe op depressie en angststoornissen op een humoristische en muzikale manier mee te doorbreken.”
Dat haar leven na het winnen van De Slimste Mens nooit meer hetzelfde zal zijn begin Lisa Loeb nu al te merken. De kaartjes voor haar voorstelling Extase vliegen de deur uit. Een groot aantal voorstellingen zijn zelfs al uitverkocht.