Na 5680 dagen nam Angela Merkel bijna in tranen afscheid als bondskanselier van Duitsland. Een nieuw leven wacht. Reizen, wandelen, langlaufen, in de tuin werken en eindelijk familie en vrienden de tijd geven die ze verdienen. Maar ook haar memoires schrijven en met man Joachim alle steden bezoeken waar ze eredoctoraten heeft ontvangen en dat er 19 in 13 landen.
In het nieuwe leven van Angela Merkel mag haar blazer in de kast blijven hangen als ze dat wil en heeft ze macht over haar agenda terug. Geen ontbijtvergadering meer om 7 uur, geen gehaast van afspraak naar afspraak, geen marathonvergaderingen, geen nachtelijke onderhandelingen, geen reizen en parades afnemen en vooral geen verantwoordelijkheid voor Duitsland en de wereld. Dat zal zeker in de eerste maanden wennen zijn.
Bij de uitreiking van een eredoctoraat van de Johns Hopkins University in Washington in juli had Merkel al wel een beetje een idee over haar toekomst. Ze zei er eerst even tussenuit te willen en de tijd te nemen om na te denken over “wat ik eigenlijk wil gaan doen’. “En dan probeer ik misschien iets te lezen, dan vallen mijn ogen dicht omdat ik moe ben, dan slaap ik een beetje, en dan zullen we wel verder zien.”
Zeker is dat Berlijn nog niet af is van Angela. Zij (67) en haar man Joachim (72) Sauer blijven wonen aan de Kupfergraben, tegenover het Pergamonmuseum. Als oud bondskanselier houdt ze ook haar chauffeur en haar gepantserde limousine. En zij krijgt, op kosten van de Duitse staat, een eigen kantoor in Berlijn. Dat wordt een oud DDR-gebouw op de hoek van Unter den Linden en Wilhelmstrasse, waar haar in 2017 overleden voorganger als bondskanselier Helmut Kohl zijn intrek had genomen na zijn afscheid.
Om haar nieuwe commandocentrum te bemannen neemt ze, ook op staatskosten, negen van haar huidige medewerkers mee, waaronder Beate Baumann, haar jarenlange vertrouwelinge. Zo goed als zeker is, dat als Angela Merkel de tijd rijp vindt, ze haar memoires zal schrijven. Voor de herinneringen van Merkel zijn uitgevers bereid alleen al als voorschot miljoenen te betalen.
Waar Merkel ook veel tijd zal doorbrengen is in haar weekendhuisje in Templin in de Uckermark. Het huis was altijd al haar toevluchtsoord, maar nu heeft zij ook de tijd om haar hobby’s, tuinieren en groenten verbouwen, weer ter hand te nemen. Ze kan verjaardagen van vrienden en familie vieren zonder aan de volgende dag te hoeven denken. Die zullen dat leuk vinden want privé is Angela een spraakwaterval én een entertainer. Haar imitaties van de wereldleiders die ze ontmoette, zijn zo weten die vrienden, subliem. Vooral die van Vladimir Poetin. Ín het Russisch, een taal die ze spreekt. Zich op de kinderen en kleinkinderen storten kan ze niet, want ze heeft er geen.
Wel kan ze vanaf nu gewoon en ongestoord koffie drinken en een praatje maken met haar zus Irene, 57, al vele jaren haar naaste vertrouwelinge, die ook in Templin woont. En natuurlijk blijft ze naar Zuid-Tirol gaan om te wandelen, en naar Pontresina in Zwitserland om te langlaufen. En in de lente naar het eiland Ischia gaan, zoals ze altijd al deed. Alleen nu zonder de angst dat telefoon gaat en ze haar vakantie moet afbreken.
En vanaf nu heeft ze ook alle tijd voor man Joachim. De hoogleraar kwantumchemie, is sinds juni buitenlands lid van de University of Science in Turijn in het idyllische Piemonte. Dat maakt dat Angela ook vaker met haar man in haar geliefde Italië kan verblijven. Op haar afscheidstournee die haar enkele weken geleden ook naar Rome leidde waar Merkel eerst de paus en daarna president Mario Draghi ontmoette sprak die laatste bij de receptie in Palazzo Chigi, de ambtswoning van de Italiaanse premier, de hoop uit dat Italië Angela in de toekomst nog vaak naar zijn land zou terugkeren “bij meer ontspannen gelegenheden.” Angela Merkel antwoordde met: “Ik zal mijn liefde voor Italië binnenkort, als ik niet langer bondskanselier ben, heel anders beleven.” Ongebruikelijke woorden voor de bondskanselier die zestien jaar liever niet over zichzelf praat – en helemaal nooit over voorkeuren.
Maar nu het kan zal ze ook vaker man Joachim vergezellen op zijn buitenlandse tripjes. Hij wordt wereldwijd al jaren uitgenodigd als gerenommeerd wetenschapper voor seminars en congressen, maar de afgelopen zestien jaar ging hij altijd alleen. Nu kan Angela met hem mee.
Merkel heeft ook haar eigen reisplannen. Twee jaar geleden zei ze in een interview dat ze graag alle steden wil bezoeken waar ze eredoctoraten heeft gekregen ‘om er eens rustig te discussiëren met de studenten daar.” Daar moet Angela dan wel even de tijd voor nemen, want die 19 eredoctoraten kreeg ze in 19 steden in 13 landen.
Het koppel zal nu ook bijna zeker een abonnement nemen op Staatsoper Unter den Linden, want Merkel is verzot op opera. En ze zal vaker naar voetbal gaan omdat ze groot fan is van het spelletje. Als bondskanselier zat ze al vaak op de tribune om die Mannschaft te steunen. De Duitse ploeg is ook fan van haar. Tijdens het WK in Brazilië was Muttivation de mascotte van de ploeg. Ze dook na afloop van een wedstrijd geregeld op in de kleedkamers. Bij een van die onaangekondigde bezoekjes botste ze op een naakte Bastian Schweinsteiger.
Maar het zal zeker de eerste maanden van haar pensioen wennen zijn dat haar opvolger Olaf Scholz in haar kantoor in de Kanselarij zit en dat haar agenda leeg is als ze er zelf niets in noteert. En dat moet heel vreemd zijn voor een vrouw die de afgelopen 32 jaar, waarvan 16 als bondskanselier, vrijwel non-stop heeft gewerkt, gereisd en vergaderd. Of zoals zijzelf zegt: “Sinds ik eind 1989 de politiek in ging, heb ik me nooit meer afgevraagd wat me daarbuiten interesseert. Wil ik schrijven, praten, wandelen, thuis zijn, de wereld in? Ik heb me voorgenomen om eerst niks te doen en af te wachten wat er komt, en dat vind ik heel fascinerend.”