Beeld: RVD/Wesley de Wit
De Rijksvoorlichtingsdienst is, namens Koning Willem-Alexander en Koningin Maxima, boos op de Nederlandse regeringsvliegtuigdeskundige Menno Swart en o.a. Argentijnse en Macedonische media die foto’s hebben gepubliceerd van in de Griekenland vakantievierende koninklijke familie. Het zijn foto’s die u niet mag zien.
Menno Swart, de man die als regeringsvliegtuigdeskundige ook onthulde dat het koninklijk gezin vorig jaar oktober op vakantie gingen naar Griekenland juist in de week dat premier Rutte Nederlanders had gevraagd vanwege coronagevaar niet te reizen, had op zijn twitteraccount een paar foto’s gezet van de nu in Griekenland vakantievierende Alexander en Maxima.
Dat schoot bij de RVD in het verkeerde keelgat. Swart op zijn twitter: “Hé, mail van de RVD! ‘Bij deze verzoeken we u [..] nadrukkelijk om de persoonlijke levenssfeer van de Leden van het Koninklijk Huis te respecteren en de foto’s van uw twitterkanalen te verwijderen en op geen enkele andere manier beelden van privé-activiteiten meer te publiceren.’
De vakantiefoto’s die Swart op zijn twitteracoount zette lijken te komen uit serie’s die ook werden gepubliceerd door o.a. de Macedonische site Tocka en het Argentijnse Caras.
Duitslands grootste krant Bild publiceerde vorig jaar augustus ook vakantiefoto’s van koning Willem-Alexander en Maxima, maar werd door het koningspaar voor de rechter gesleept. De rechter oordeelde in september 2020 dat in dit geval het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer zwaarder weegt dan het argument dat de foto’s een bijdrage zouden leveren aan het publiek debat.
Het Koninklijk Huis meldde het vonnis website koninklijkhuis.nl. Indien de gewraakte beelden alsnog worden gepubliceerd door Bild kan een boete van 250.000 euro worden opgelegd. Uitgever Springer-Verlag legde zich bij de uitspraak van de rechter neer.
Waar ons koningspaar het Duitse Bild voor de rechter sleepte lieten ze het Argentijns Hola!, een van de grootste bladen in Maxima’s geboorteland Argentinië, ongemoeid. En de foto’s van Maxima in bikini die dat blad publiceerde zijn ook nog eens een stuk onthullender dan die in Bild stonden. Die foto’s zijn nog altijd niet van internet verwijderd door het blad.
Een groot deel van de in de loop der jaren door het koningspaar gewraakte foto’s is met een muisklik op Google te vinden. Waarom de RVD Google niet heeft gemaand de door de Oranjes gewraakte foto’s uit hun zoekmachineresultaten te halen is onduidelijk.
Volgens de Nederlandse site The Post online probeert het paleis de mediacode op te rekken naar Twitter. De mediacode houdt in dat ‘leden van het koninklijk huis niet met camera’s of anderszins worden gevolgd op de momenten dat zij niet op grond van hun officiële functies naar buiten treden’. Duidelijk lijkt dat de discussie over die mediacode nu weer zal oplaaien.
Eind 2015 zei advocaat Jens van den Brink bij Nieuwsuur dat volgens hem de door de Rijksvoorlichtingsdienst eenzijdig opgelegde mediacode een vorm van machtsmisbruik. “De koninklijke familie kan media nu uitsluiten van media-momenten, als media zich niet houden aan de mediacode. Waarom zouden zij recht hebben op bredere privacy dan gewone burgers?”
De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) vond het vorig jaar nog kwalijk dat RTL Boulevard door de Rijksvoorlichtingsdienst werd geweerd bij een fotosessie van de koninklijke familie in Lech als straf voor een eerdere schending van de mediacode. Het programma had een foto laten zien van een kerstmusical waar ook prinses Amalia aan deelnam. De foto was afkomstig van de Koninklijke Schouwburg. Pers was niet aanwezig bij de voorstelling.
“Deze methode past niet bij de publieke verantwoordelijkheid, die het Koninklijk Huis aan de dag hoort te leggen”, aldus Bruning tegen NU.nl. “Ik heb niet het idee dat het herhalen van deze boodschap richting de RVD hier veel aan zal veranderen. Maar zeker is dat de koning hiermee een slecht signaal afgeeft over het belang dat hij hecht aan het goed functioneren van de vrije pers.”